Phát triển du lịch cộng đồng, các đồi chè đẹp không chỉ tạo nguồn thu từ sản phẩm trà mà còn trở thành địa điểm hấp dẫn với khách thăm quan, giúp bà con nâng cao hiệu quả kinh tế

Thái Nguyên từ lâu nổi tiếng với những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, các ngọn núi trùng điệp, những dòng sông êm đềm và những dòng suối ngày đêm hát lời đá núi, ấp ôm những vùng chè xanh mướt. Những yếu tố này không chỉ mang lại giá trị kinh tế từ sản xuất nông nghiệp mà còn tạo ra cơ hội phát triển các sản phẩm du lịch cộng đồng độc đáo. Cộng đồng dân cư đa dạng, với sự pha trộn hài hòa giữa các dân tộc như Kinh, Tày, Nùng, Sán Dìu, Sán Chay, Dao, Mông, Hoa, đã tạo nên bức tranh văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc, thu hút du khách muốn khám phá và trải nghiệm.

Một trong những điểm sáng của du lịch cộng đồng Thái Nguyên là sự gắn kết giữa nông nghiệp và du lịch. Với thế mạnh là cây chè, nhiều địa phương trong tỉnh đã khéo léo biến những nương chè không chỉ là nơi sản xuất mà còn là điểm đến thu hút du khách. Anh Nguyễn Thanh Dương, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Chè trung du Tân Cương (TP. Thái Nguyên) chia sẻ: “Người dân quê tôi gắn bó bao đời với cây chè. Khi tham gia vào mô hình du lịch cộng đồng, không chỉ giúp bà con phát triển kinh tế gia đình, mà tôi còn tự hào khi giới thiệu văn hóa và sản phẩm chè truyền thống đến du khách. Khách rất thích thú khi được tự tay hái chè, rồi cùng chúng tôi sao sấy và thưởng thức ngay tại chỗ. Họ bảo rằng, ở đây, họ cảm nhận được sự yên bình và mộc mạc mà khó có thể tìm thấy ở những nơi khác”.

Mô hình du lịch cộng đồng tại Khu bảo tồn làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải được tổ chức Du lịch thế giới trao giải thưởng “Làng du lịch tốt nhất thế giới” năm 2022

Tại các vùng chè nổi tiếng, nhiều HTX, cơ sở sản xuất đã đầu tư phát triển dịch vụ lưu trú, ăn uống, chăm sóc những nương chè đẹp, xây dựng khu vực chế biến, trưng bày giới thiệu và bán sản phẩm cũng như không gian thưởng trà rộng rãi phục vụ du khách đến tham quan, trải nghiệm. Toàn tỉnh hiện có 11 điểm du lịch đã được UBND tỉnh ban hành quyết định công nhận, tiêu biểu như: Khu bảo tồn làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải được tổ chức Du lịch thế giới trao giải thưởng “Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2022”; Điểm du lịch cộng đồng xã Tân Cương; Điểm du lịch cộng đồng xóm Tân Sơn; Điểm du lịch sinh thái Phượng Hoàng,…

Ngoài lợi thế là vùng sản xuất chè lớn nhất cả nước, có tứ đại danh trà (Tân Cương, La Bằng, Khe Cốc, Trại Cài), có nhiều đặc sản nông nghiệp nổi tiếng như: Măng khô, miến, gạo Bao thai Định Hóa, gạo nếp Vải Phú Lương, gạo nếp Thầu dầu và “Tương Úc Kỳ” Phú Bình, Thái Nguyên còn được biết đến là vùng đất có diện tích rừng lớn và lưu giữ nhiều loại cây quý với thảm thực vật và các loại thảo dược rất phong phú.... Chắc chắn rằng khi những chuỗi liên kết này hoàn thiện, du khách sẽ không chỉ đến để thưởng ngoạn mà còn muốn lưu lại lâu dài để khám phá văn hóa và con người nơi đây.

Du khách trải nghiệm chèo thuyền tại suối Cửa Tử

Người dẫn đường cho chúng tôi trong chuyến khám phá du lịch sinh thái tại xã Hoàng Nông (Đại Từ) là anh Bàn Văn Linh, Giám đốc HTX Du lịch sinh thái Cửa Tử. Anh Linh cho biết: Thiên nhiên ban tặng cho nơi đây một khung cảnh hùng vĩ, với rừng nguyên sinh và thảm thực vật đa dạng. Đặc biệt, hệ thống suối thác bao gồm 7 cửa suối và hơn 10 thác nước lớn nhỏ, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp.

Vẻ đẹp tự nhiên của thác suối là điều khiến bất kể ai khi đặt chân đến đây đều bị mê hoặc. Để sản phẩm du lịch thêm phong phú, ngoài những món ẩm thực mang đậm bản sắc, du khách còn được tham gia trải nghiệm trekking suối Cử Tử, chèo Sup hoặc dựng lều, thưởng trà bên suối. Anh Linh chia sẻ thêm: “Không chỉ cung cấp dịch vụ nghỉ ngơi thư giãn, chúng tôi còn nỗ lực để du khách có thể hiểu rõ hơn về giá trị của hệ sinh thái và cách mà cộng đồng địa phương gìn giữ những giá trị thiên nhiên quý báu này”.

Khách du lịch Hàn Quốc trải nghiệm hái chè tại vùng chè Hoàng Nông, Đại Từ. (Ảnh: Mạnh Thắng)

Việc phát triển du lịch cộng đồng không chỉ tạo ra cơ hội kinh doanh mà còn góp phần gìn giữ các giá trị văn hóa và thiên nhiên. Rất nhiều đơn vị lữ hành đã và đang phối hợp với các cộng đồng địa phương để phát triển các sản phẩm du lịch mang tính đặc trưng của vùng, như chè và các sản phẩm OCOP. Bên cạnh đó, chính quyền và cơ quan chuyên môn cũng tổ chức nhiều chương trình đào tạo để người dân nâng cao kỹ năng phục vụ, quảng bá hình ảnh và sản phẩm du lịch của địa phương đến với du khách. Nhờ vậy, cộng đồng dần hình thành nhận thức về giá trị của du lịch và cách thức tiếp cận với thị trường.

Với sự nỗ lực không ngừng của các cấp chính quyền và người dân, du lịch cộng đồng tại Thái Nguyên đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch Việt Nam. Anh Nguyễn Bá Ngọc, một du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ: “Tôi đã đi du lịch nhiều nơi, nhưng Thái Nguyên mang đến cho tôi một cảm giác rất khác biệt. Điều tôi thích nhất là sự mộc mạc và chân thật của người dân. Đây là những giá trị mà không phải nơi nào cũng có”.

Đa sắc màu văn hóa góp phần làm phong phú thêm các sản phẩm du lịch cộng đồng ở Thái Nguyên

Tương lai của du lịch cộng đồng Thái Nguyên không chỉ nằm ở việc phát triển kinh tế mà còn là cơ hội để bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa, thiên nhiên đặc sắc của địa phương. Những mô hình du lịch cộng đồng không chỉ tạo ra những trải nghiệm khó quên cho du khách mà còn góp phần tạo nên những giá trị bền vững cho cộng đồng dân cư ở mỗi địa phương. Chính sự đa dạng trong văn hóa đã làm cho mỗi trải nghiệm du lịch tại Thái Nguyên trở nên phong phú và đáng nhớ hơn.

Với những tiềm năng sẵn có cùng với sự đầu tư bài bản, du lịch cộng đồng Thái Nguyên đang trên đà cất cánh, hứa hẹn mang đến nhiều điều thú vị cho du khách trong tương lai.